W najbliższym czasie należy spodziewać się zakończenia prac nad ustawą o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej oraz niektórych innych ustaw, która stanowi transpozycję dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko. Projekt ustawy przewiduje m.in., że przedsiębiorcy prowadzący jednostkę handlu detalicznego, handlu hurtowego lub jednostkę gastronomiczną, w której oferowane są opakowania jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego lub posiłki w opakowaniach jednorazowego użytku wymienione w załączniku1, będą zobowiązani pobrać opłatę od nabywcy.
Wysokość opłaty, o której mowa powyżej zostanie określona w drodze rozporządzenia (na ten moment ma to być 0,2 zł), aczkolwiek nie może być wyższa niż 1 zł. Przedsiębiorcy zobowiązani będą również zapewnić dostępność w sprzedaży podobnych opakowań wytworzonych z materiałów innych niż tworzywa sztuczne lub opakowań wielorazowego użytku.
Pobierana opłata będzie rozliczana kwartalnie poprzez wpłatę na dedykowany rachunek bankowy marszałka województwa. Przedsiębiorca, który nie uiści opłaty lub uiścił opłatę niższa niż należna pomimo wyznaczenia dodatkowego terminu przez marszałka, zobowiązany będzie do zapłaty dodatkowej opłaty w wysokości 50% niewniesionej opłaty.
Obowiązek składania sprawozdań
Przedsiębiorca zobowiązany będzie również do składania sprawozdania o liczbie nabytych i wydanych opakowań jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego, a tym samym do prowadzenia ewidencji w postaci papierowej lub elektronicznej. Przedsiębiorca prowadzący więcej niż̇ jedną jednostkę handlu detalicznego, jednostkę handlu hurtowego lub jednostkę gastronomiczną, w której są oferowane opakowania jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego lub posiłki w opakowaniach jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego, objęte opłatą, zobowiązany będzie prowadzić ewidencję, oddzielnie dla poszczególnych jednostek.
Ustawa zakazuje również wprowadzania do obrotu produktów jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego wymienionych w załączniku nr 7 oraz produktów wykonanych z oksydegradowalnych tworzyw sztucznych.
Oznakowanie opakowań niektórych produktów jednorazowych
Przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu produkty jednorazowe z tworzywa sztucznego wymienione w załączniku nr 8 (podpaski higieniczne, tampony, aplikatory do tamponów, chusteczki nawilżane, wyroby tytoniowe z filtrami i filtry, kubki na napoje) zobowiązani będą do umieszczania na opakowaniach stosownych oznaczeń.
W przypadku wprowadzania do obrotu określonych rodzajów produktów (m. in. pojemniki na posiłki i napoje, chusteczki nawilżane, balony, niektóre wyroby tytoniowe) konieczne będzie również ponoszenie corocznej opłaty na pokrycie kosztów zbierania odpadów powstałych z produktów tego samego rodzaju, które wprowadził do obrotu oraz uprzątania, transportu i przetwarzania odpadów powstałych z produktów takiego samego rodzaju jak odpady powstałe z produktów, które wprowadził do obrotu.
Opłata będzie liczona jako iloczyn wprowadzonych do obrotu produktów oraz stawki, która zostanie ustalona w drodze rozporządzenia, przy czym stawka nie może być wyższa, w zależności od produktu, niż 0,20 zł lub 0,05 zł. Przedsiębiorca wprowadzający do obrotu wyżej wymienione produkty zobowiązany będzie do składania sprawozdania o wysokości wniesionej opłaty.
Autoryzowany przedstawiciel
Na mocy umowy zawartej w formie pisemnej pod rygorem nieważności producent będzie mógł wyznaczyć autoryzowanego przedstawiciela odpowiedzialnego za wykonywanie na terytorium kraju obowiązków określonych ustawą dla przedsiębiorcy wprowadzającego do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego lub narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne.
Obowiązkowi wyznaczeniu przedstawiciela będzie podlegała osoba, która ma odpowiednio miejsce zamieszkania albo siedzibę na terytorium kraju, która sprzedaje na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej produkty jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego wymienione w załączniku nr 9 do ustawy lub narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne.
Autoryzowanym przedstawicielem może być osoba fizyczna, prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium kraju. Autoryzowany przedstawiciel działa w imieniu i na rzecz producenta, ponosząc odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków określonych ustawą dla przedsiębiorców wprowadzających do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego lub narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne.
Narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne
Przedsiębiorca wprowadzający do obrotu narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne obowiązany będzie do zorganizowania i sfinansowania zbierania, transportu i przetwarzania zawierających tworzywa sztuczne narzędzi połowowych stanowiących odpady, osiągnięcia minimalnych poziomów zbierania, prowadzenia ewidencji oraz składania sprawozdań z realizacji obowiązków.
Obowiązek prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych zostanie nałożony na przedsiębiorców wprowadzających do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzywa sztucznego, wymienione w załączniku nr 11 do ustawy lub narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne.
1 1)kubki na napoje, w tym ich pokrywki i wieczka;
2) pojemniki na posiłki w tym pojemniki takie jak pudełka, z pokrywką lub bez, stosowane w celu umieszczania w nich posiłków, które:
a) są przeznaczona do bezpośredniego spożycia, na miejscu lub na wynos,
b) są zazwyczaj spożywane bezpośrednio z pojemnika, oraz
c) są gotowe do spożycia bez dalszej obróbki, takiej jak przyrządzanie, gotowanie czy podgrzewanie, w tym pojemniki na posiłki typu fast food lub na inne posiłki gotowe do bezpośredniego spożycia, z wyjątkiem pojemników na napoje, talerzy oraz paczek i owijek zawierających żywność.
21) patyczki higieniczne, z wyjątkiem patyczków objętych zakresem stosowania dyrektywy Rady 90/385/EWG z dnia 20 czerwca 1990 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstwa Państw Członkowskich odnoszących się do wyrobów medycznych aktywnego osadzania (Dz. U. L 189 z 20.7.1990, s. 17) lub dyrektywy Rady 93/42/EWG z dnia 14 czerwca 1993 r. dotyczącej wyrobów medycznych Dz. U. L 169 z 12.7.1993, s.1) ;
2) sztućce (widelce, noże, łyżki, pałeczki);
3) talerze;
4) słomki, z wyjątkiem słomek objętych zakresem stosowania dyrektywy 90/385/EWG lub dyrektywy 93/42/EWG;
5) mieszadełka do napojów;
6) patyczki mocowane do balonów i służące do tego, by balony się na nich opierały, w tym mechanizmy tych patyczków, z wyjątkiem balonów do użytku przemysłowego lub innych profesjonalnych zastosowań, które to balony nie są rozprowadzane wśród konsumentów;
7) pojemniki na posiłki wykonane z polistyrenu ekspandowanego, tj. pojemniki takie jak pudełka, z pokrywką lub bez, stosowane w celu umieszczania w nich posiłków, która:
a) jest przeznaczona do bezpośredniego spożycia, na miejscu lub na wynos,
b) jest zazwyczaj spożywana bezpośrednio z pojemnika, oraz
c) jest gotowa do spożycia bez dalszej obróbki, takiej jak przyrządzanie, gotowanie czy podgrzewanie – w tym pojemniki na posiłki typu fast food lub na inne posiłki gotowe do bezpośredniego spożycia, z wyjątkiem pojemników na napoje, talerzy oraz paczek i owijek zawierających żywność;
8) wykonane z polistyrenu ekspandowanego pojemniki na napoje, w tym ich zakrętki i wieczka;
9) wykonane z polistyrenu ekspandowanego kubki na napoje, w tym ich zakrętki i wieczka.