Parlament Europejski przyjął rozporządzenie w sprawie baterii i zużytych baterii (UE) 2023/1542. Nowe uregulowania dotyczą nie tylko etapów zagospodarowywania odpadów powstałych z baterii, ale również zasad ich produkcji i użytkowania.
Dnia 12 lipca 2023 w Parlamencie Europejskim zostało przyjęte Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1542 w sprawie baterii i zużytych baterii, zmieniające dyrektywę 2008/98/WE i rozporządzenie (UE) 2019/1020 oraz uchylające dyrektywę 2006/66/WE.
Jak wyjaśniali wnioskodawcy, rozporządzenie jako cześć tzw. „zielonego ładu” ma być kolejnym etapem budowania gospodarki w obiegu zamkniętym. Dotychczasowe regulacje unijne w zakresie baterii dotyczyły jedynie etapu wycofywania baterii i akumulatorów z użytku, podczas gdy nowe rozporządzenie wprowadza uregulowania odnoszące się również do etapów produkcji i użytkowania baterii.
Rozporządzenie określa maksymalną dopuszczalną zawartość w bateriach substancji takich jak rtęć, kadm i ołów. Wytwórcy baterii do pojazdów elektrycznych oraz niektórych baterii przemysłowych nadających się do powtórnego naładowania, zobowiązani będą do określenia śladu węglowego produktu. Deklaracja dotycząca śladu węglowego docelowo ma być udostępniana za pomocą kodu QR, do tego czasu będzie fizycznie dołączana do produktu. Rozporządzenie wprowadza przy tym wymogi w zakresie etykietowania baterii. Dla baterii przenośnych ogólnego stosowania, z wyłączeniem ogniw guzikowych, zastosowano wymóg osiągnięcia minimalnych wartości parametrów wydajności elektrochemicznej i trwałości.
Rozporządzenie obliguje wprowadzających do obrotu produkty z wbudowanymi bateriami przenośnymi do zapewnienia, aby baterie te były łatwe do usunięcia i wymiany przez użytkownika końcowego w dowolnym momencie cyklu życia produktu. Bateria przenośna jest łatwa do usunięcia przez użytkownika końcowego, w przypadku gdy można ją wyjąć z produktu przy użyciu narzędzi dostępnych na rynku bez konieczności użycia specjalistycznych narzędzi, chyba że są one dostarczane bezpłatnie wraz z produktem, czy też narzędzi zastrzeżonych, energii cieplnej lub rozpuszczalników do demontażu produktu. Podobny wymóg dotyczy wprowadzających produkty z bateriami LMT, z tym że „łatwość usunięcia” rozumiana jest jako dostępność usunięcia/wymiany przez niezależnego specjalistę.
Wprowadzono również wymogi związane z odzyskiem. Baterie przemysłowe oraz baterie do pojazdów i maszyn muszą spełniać minimalne poziomy zawartości materiałów z recyklingu (od 2031 r. 16% kobaltu, 85% ołowiu, 6% litu i 6% niklu). Rozporządzenie określa obowiązujące producentów cele w zakresie zbierania zużytych baterii przenośnych (63% do końca 2027 r. i 73% do końca 2030 r.) i wprowadza specjalny cel dotyczący zbierania zużytych baterii z lekkich środków transportu (51% do końca 2028 r. i 61% do końca 2031 r.).
Rozporządzenie stawia również nowe wymagania prowadzącym zakłady przetwarzania zużytych baterii, określając minimalne poziomy recyklingu (do końca 2025 r. 75 % średniej masy baterii kwasowo-ołowiowych; 65 % średniej masy baterii litowych; 80 % średniej masy baterii niklowo-kadmowych; 50 % średniej masy innych zużytych baterii) oraz poziomy odzysku poszczególnych materiałów (do końca 2027 r. 90 % w przypadku kobaltu; 90 % w przypadku miedzi; 90 % w przypadku ołowiu; 50 % w przypadku litu; 90 % w przypadku niklu).
Rozporządzenie weszło w życie 18 sierpnia 2023 r., przy czym czas na dostosowanie do nowych przepisów został wydłużony, w większości przypadków co najmniej do 18 lutego 2024 r. Rozporządzenie wiąże bezpośrednio państwa członkowskie, co oznacza, że nie wymaga implementacji do krajowych systemów prawnych.
Więcej:
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1542 z dnia 12 lipca 2023 r. w sprawie baterii i zużytych baterii, zmieniające dyrektywę 2008/98/WE i rozporządzenie (UE) 2019/1020 oraz uchylające dyrektywę 2006/66/WE.