Aktualności prawne

Wytwarzanie odpadów w firmie

Niedziałający komputer, uszkodzona świetlówka, zużyta bateria, przepracowany olej silnikowy czy wybrakowany produkt to wszystko odpady, które mogą pojawić się w prawie każdej firmie. Wytwarzanie odpadów wymaga ich ewidencjonowania i corocznego przesyłania sprawozdania.

Czym jest odpad? Podstawowe rodzaje odpadów wytwarzanych w firmie

Odpadem jest każda substancja lub przedmiot, których pozbywamy się, zamierzamy się pozbyć lub do pozbycia których jesteśmy zobowiązani. Odpady powstające w firmie możemy podzielić na dwie kategorie:

  • odpady komunalne
  • odpady inne - wytwarzane w związku z prowadzoną działalnością

Odpady komunalne powstające na terenie firmy, to takie, które ze względu na swój charakter, skład i wytwarzane ilości są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych. Dodatkowo odpady te, żeby mogły być zaklasyfikowane jako komunalne nie mogą posiadać cech odpadów niebezpiecznych (np. palność, toksyczność, zawartość substancji szkodliwych dla zdrowia, środowiska). Takie kryteria spełniają głównie odpady powstające w związku z przebywaniem pracowników na terenie firmy (opakowania po produktach spożywczych, butelki po napojach, itp.), podobnie odpady powstające w biurze (np. papier biurowy, opakowania kartonowe w niewielkiej ilości).

Wszystkie wytwarzane odpady, które nie będą spełniały powyższych kryteriów będą stanowiły odpady inne. Dla takich odpadów, innych niż komunalne należy prowadzić ewidencję.

Klasyfikacja odpadów

Ewidencja odpadów prowadzona jest dla każdego rodzaju odpadu odrębnie, dlatego każdy odpad powstający na terenie firmy powinien zostać właściwie sklasyfikowany według źródła jego powstawania oraz posiadać odpowiedni, sześciocyfrowy kod określający jego rodzaj.
Przyporządkowanie odpowiedniego kodu do wytworzonego odpadu umożliwia katalog odpadów, który znajduje się w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2014 roku w sprawie katalogu odpadów.

Przedsiębiorcy, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej związanej z produkcją, większość możliwych do wytworzenia odpadów odnajdą w grupach: 15, 16 i 17 katalogu.

Ewidencja odpadów

Dla odpadów innych niż komunalne wytwarzanych na terenie firmy wymagane jest prowadzenie ewidencji odpadów z zastosowaniem następujących dokumentów:

  • kart przekazania odpadów (jeżeli w firmie powstaje rocznie nie więcej niż 100 kg odpadów niebezpiecznych lub nie więcej niż 5000 kg/rok odpadów innych niż niebezpieczne),
  • kart przekazania i kart ewidencji odpadów (w przypadku przekroczenia tych ilości).

Karta przekazania odpadu jest podstawowym dokumentem dotyczącym ewidencji odpadów i stanowi dowód prawidłowego przekazania odpadów do uprawnionych odbiorców (np. w przypadku kontroli organów administracji publicznej).
Karta ewidencji odpadu to dokument, który przedstawia historię odpadu, czyli sposób jego zagospodarowania (od wytworzenia, aż do jego przekazania). Wpisów do takich kart dokonuje się na podstawie kart przekazania odpadu, co miesiąc, przez dany rok kalendarzowy.
Wzory kart odpadów określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji odpadów.

UWAGA!

Ewidencji nie podlegają pewne ilości i rodzaje odpadów, które zostały wymienione w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie rodzajów odpadów i ilości odpadów, dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów.

Sprawozdawczość - zbiorcze zestawienie danych o odpadach

Na podstawie kart przekazania odpadów (i kart ewidencji odpadów) przedsiębiorcy zobowiązani są do sporządzenia sprawozdania - zbiorczego zestawienia danych o rodzajach i ilościach odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania odpadów.

Zbiorcze zestawienie powinno być sporządzane raz w roku do 15 marca za poprzedni rok kalendarzowy (np. do dnia 15 marca 2019 r. za rok 2018) i przekazane do marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce wytwarzania odpadów.

  • Przykładowo: jeżeli odpady wytwarzane są w siedzibie głównej firmy znajdującej się na terenie województwa małopolskiego oraz w jej oddziale (zakładzie, sklepie, itp.) w innym województwie, np. dolnośląskim, należy opracować i złożyć dwa odrębne sprawozdania, do dwóch różnych urzędów marszałkowskich (małopolskiego, dolnośląskiego).

Sprawozdanie powinno zawierać informacje o rodzaju i ilości poszczególnych odpadów (innych niż komunalne), które zostały wytworzone na terenie firmy w danym roku kalendarzowym.
Wzór sprawozdania znajduje się w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2010 roku w sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych.

Informacje dotyczące obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów i sprawozdawczości znajdują się zazwyczaj na stronach internetowych urzędów marszałkowskich.

Sprawozdanie za rok 2019 prawdopodobnie będzie sporządzane w Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (w skrócie: BDO).

W skrócie

  • Jeżeli na terenie firmy wytwarzane są odpady inne niż komunalne, przedsiębiorca zobowiązany jest do prowadzenia ewidencji odpadów.

  • W zależności od ilości wytwarzanych odpadów ewidencja prowadzona powinna być w sposób uproszczony (karty przekazania odpadów) lub pełny (dodatkowo karty ewidencji odpadów).

  • Wytwarzane odpady należy klasyfikować według źródła ich powstawania przypisując im odpowiedni kod zgodny z katalogiem odpadów. Ewidencja odpadów powinna być prowadzona dla każdego rodzaju odpadu oddzielnie.

  • Na podstawie prowadzonej ewidencji odpadów do dnia 15 marca każdego roku należy przesłać marszałkowi województwa właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania odpadów zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilościach odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania odpadów.

  • W sprawozdaniu umieszcza się informacje o rodzaju i ilości poszczególnych odpadów (innych niż komunalne), które zostały wytworzone na terenie działalności firmy w danym roku kalendarzowym.

  • Informacje dotyczące obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów i sprawozdawczości znajdują się zazwyczaj na stronach internetowych urzędów marszałkowskich.

Rejestr BDO

Wytwórcy odpadów innych niż komunalne (prowadzący ewidencję wytwarzanych odpadów), którzy nie posiadają pozwolenia zintegrowanego i/lub pozwolenia na wytwarzanie odpadów są zobowiązani do przesłania właściwemu marszałkowi województwa wniosku aktualizacyjnego z uzupełnionym działem XII.

Aktualnie obowiązujący wniosek rejestracyjny i aktualizacyjny znajdujący się w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie wzorów formularza rejestrowego, formularza aktualizacyjnego i formularza o wykreśleniu z rejestru (Dz. U. z 2017 r., poz. 2458) nie posiada wymienionego działu, tj. rubryki dotyczącej wytwórcy odpadów zobowiązanego do prowadzenia ewidencji odpadów niepodlegającego obowiązkowi uzyskania pozwolenia na wytwarzanie odpadów albo pozwolenia zintegrowanego. Dlatego też należy skorzystać z wzoru zawartego w projekcie zmiany wymienionego rozporządzenia, dostępnego pod adresem: https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//515/12310506/12502193/dokument358067.pdf.

Brak uwzględnienia działu XII w rozporządzeniu nie zwalnia przedsiębiorcy z konieczności złożenia marszałkowi województwa informacji określonej w ustawie o odpadach.

Źródło:

1. Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach. (Dz.U. 2013 poz. 21 z późn. zm.)
2. Pojęcie odpadów komunalnych w przypadku źródeł wytwarzania innych niż gospodarstwa domowe, www.mos.gov.pl; (dostęp: 09.11.2018 r.).
3. Karta ewidencji odpadów - sprawozdawczość i ewidencja odpadowa w firmie, www.ekologiadlafirm.blogspot.com; (dostęp: 09.11.2018 r.).
4. Sporządzanie i przekazywanie zbiorczych zestawień danych o odpadach i komunalnych osadach ściekowych; www.bip.malopolska.pl/umwm; (dostęp: 09.11.2018 r.).

Aktualności prawne